Dertien historische vaandels van de Mechelse oud-strijdersverenigingen krijgen een tweede leven. De originele vaandels, die vaak al decennia oud zijn en lijden onder slijtage, worden opgenomen in de stedelijke collectie. Tegelijk worden er replica’s vervaardigd, waarmee de traditie van het vaandeldragen bij herdenkingsplechtigheden levendig blijft. De schenking van de vaandels kadert in een vraag van het Koninklijk Verbond van oud-strijders en gelijkgestelden gewest Mechelen (KVOM).
De originele vaandels, eigendom van verschillende oud-strijdersverenigingen die deel uitmaken van het KVOM, zijn oud, zwaar, fragiel en moeilijk te hanteren. Daarom kreeg het stadsbestuur de vraag vanuit het KVOM om de vaandels in bewaring te geven en om replica’s te laten maken die gebruikt kunnen worden tijdens verschillende herdenkingsplechtigheden.
“Deze historische vaandels zijn veel meer dan erfgoedstukken, ze zijn dragers van de verhalen en waarden van onze stad. Elk van deze vlaggen herinnert ons aan de offers die onze oud-strijders hebben gebracht. Als stad dragen we een verantwoordelijkheid om dit erfgoed niet alleen te bewaren maar ook nieuw leven in te blazen. Het is een gebaar van respect voor de generaties voor ons en een investering in de beleving van onze tradities door de generaties na ons”, aldus burgemeester Bart Somers.
“De historische vaandels van onze oud-strijders zijn niet alleen symbolen van onze rijke geschiedenis, maar ook van de tradities die we vandaag nog koesteren. Het is essentieel dat we deze waardevolle stukken goed bewaren voor toekomstige generaties. De replica’s zullen onderhoudsvriendelijker zijn en lichter om mee te zwaaien en maken het mogelijk om deze traditie op een praktische en duurzame manier voort te zetten, terwijl we de originele vaandels beschermen tegen verdere slijtage”, klinkt het bij Greet Geypen, schepen van Erfgoed.
Replica’s in lichte, duurzame kunstzijde zorgen ervoor dat de vaandels opnieuw gedragen kunnen worden bij belangrijke ceremonies. Het totale kostenplaatje voor de replica’s bedraagt ongeveer 30.000 euro, inclusief btw.
Restauratie noodzakelijk
De originele vaandels verkeren momenteel in slechte staat, met scheuren en andere beschadigingen door de tand des tijds. De expertise van een textieldeskundige heeft aangetoond dat de originele vaandels niet geschikt zijn voor permanente presentatie in bijvoorbeeld het stadhuis, omdat de omstandigheden daar niet ideaal zijn voor textielbewaring.
Historische textielstukken zijn zeer gevoelig en dienen bij constante temperatuur en vochtigheid, maar ook beschermd tegen daglicht bewaard en gepresenteerd te worden. Dat wil zeggen dat textielstukken voor langere periodes liggend en in afgesloten vitrines moeten worden gepresenteerd. Dit geldt zowel voor de historische vlaggen als de replica’s die nog vervaardigd moeten worden. Vooraleer de replica’s gemaakt kunnen worden, is een restauratie van de authentieke stukken noodzakelijk. De authentieke vaandels worden na restauratie in bewaring gegeven aan het War Heritage Institute, dat instaat voor een optimale bewaring in een gecontroleerde omgeving.
“Door correcte afgesloten bewaring na restauratie kunnen we de authentieke stukken tijdens tijdelijke tentoonstellingen in de toekomst weer in volle glorie tonen. Met dit project slaat Mechelen de brug tussen verleden en toekomst: historische stukken worden veiliggesteld en de traditie van vaandeldragen blijft springlevend”, besluit Greet Geypen.