Het ‘Hooghuys’ aan de Drabstraat met zijn monumentale waardevolle puntgevel is beschermd als monument sinds 1997 wegens de historische waarde van het pand. Het betreft een uiterst monumentale zaalconstructie uit de 16de eeuw of vroeger, gebouwd als handelspand bij de Melaan, met imposante dakstructuur. In de 19de eeuw werd het interieur verfraaid met behoud van de middeleeuwse constructieve opbouw. De eigenaars willen het pand restaureren en een herbestemming geven als wooneenheden en kantoorruimtes voor vrije beroepen. De restauratiewerken worden geraamd op 1.146.000 euro. De bijdrage van de stad in de totale restauratie bedraagt 107.934 euro.
Het ‘Hotel Douglas dit Scott’ aan de Goswin de Stassartstraat is beschermd als monument sinds 1995. De binnenkoer was al sinds 1938 beschermd. Het waardevolle pand, waarvan de bouwgeschiedenis zeker terug gaat tot de 15de-16de eeuw, dankt haar naam aan de familie die het in 1643 aankocht en behield tot 1830. Later werd het eigendom van de kerkfabriek van Sint-Rumoldus, die in 1917 verbouwings- en restauratiewerken liet uitvoeren. Door de eeuwen heen onderging het interieur een duidelijke evolutie, wat maakt dat elementen uit vele belangrijke stijlperiodes er vertegenwoordigd zijn. Zo bevat het interieur consoles met unieke groteskendecoraties uit de renaissance. De woning is niet enkel een mooie illustratie van verschillende belangrijke bouwstijlen (gotiek, renaissance, barok, régence, rococo), maar toont tegelijk hoe nieuwe elementen steeds met respect voor het oude ingepast werden. De restauratiewerken worden geraamd op 665.521 euro. De bijdrage van de stad bedraagt in totaal 57.938 euro. De woning zal trouwens bewoond worden door een heel bekende Mechelaar. Wanneer kardinaal Danneels definitief op rust gaat, zal hij immers zijn intrek nemen in deze bijzondere woonst.
De twee typische 17de eeuwse begijnhofwoningen ‘Sint-Job’ en ‘Sint-Liborius’ in de Nonnenstraat zijn beschermd als monument sinds 2002 wegens hun historische waarde. De eigenaars willen de oude begijnenwoningen restaureren en herinrichten als twee wooneenheden. Zowel de bestaande indeling, de constructieve opbouw en de historische interieurelementen, als het uitzicht en de materialen blijven hierbij ongewijzigd en worden waar nodig hersteld of vervangen naar het oorspronkelijke model. De restauratiewerken worden geraamd op 327.450 euro. De bijdrage van de stad bedraagt 23.870 euro.
Het barokhuis ‘In den roden Schilt’ uit 1627 in de Katelijnestraat is beschermd als monument sinds 1991 om reden van historische en artistieke waarde. De huidige eigenaars willen het pand na restauratie volledig inrichten als woning. De restauratiewerken worden geraamd op 125.000 euro, waarvan de stadsbijdrage 10.534 euro bedraagt.
“Historische monumenten zijn belangrijke dragers van informatie uit het verleden. Zij vormen het historisch erfgoed dat een levende geschiedenis is van een eeuwenlange traditie. Gelukkig is er een groeiend besef dat het behoud van dit erfgoed een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Het is dan ook onze plicht deze monumenten in alle rijkdom en oorspronkelijkheid aan toekomstige generaties over te dragen.”, aldus nog schepen voor stadsvernieuwing en monumentenzorg Karel Geys.